Pieter Meijers At which point he stopped and told them: ‘It is much more convincing this way’ (2019) Foto Chantal Maschke
Over het belang van kunst die haar eigen ruimte schept
Door Chantal Maschke
Hoe de verdeling van ruimte onder de examenkandidaten precies gaat blijft een raadsel, maar elk jaar is ‘het glazen paviljoen’ een begeerde tentoonstellingsplek op de Rietveld Academie. Het legt de lat dan ook hoog als je die prominente plaats hebt weten te bemachtigen. Dit jaar heeft Enrico Garzaro van de Fotografie-afdeling het paviljoen tot zijn beschikking. Hij staat er energiek bij in een blauw pak dat mooi kleurt bij de cyanotypes die hij heeft opgehangen. Het zijn beelden van planten en gebouwen die esthetisch gerangschikt zijn op een muur. Door de manier hoe Garzaro de ruimte heeft ingericht wordt direct duidelijk dat het niet in hoofdzaak om de foto’sgaat, want juist het gereedschap waarmee deze beelden zijn vastgelegd nemen een dominante plaats in.
De kijkdoos, de lens, de camera obscura, de spiegelreflex en de soft box heeft hijzelf, meer als een bricoleur dan als een ambachtsman, in elkaar gezet. Zo heeft hij onder andere een camera gemaakt van een gastank, een houten kist en van een beautycase. De camera’s zijn niet als zodanig herkenbaar, vele zijn autonome aantrekkelijke objecten. Hierdoor resulteert Garzaro’s werk niet in een droge extra laag van het maakproces, maar voegt het juist iets toe aan het verhaal van de beelden en de beelden weer aan het gereedschap.
Het is een verstandige beslissing van Enrico om vooral zijn camera’s als hoofdobjecten te verkiezen boven de daadwerkelijke foto’s die vooral afhankelijk zijn van het lot, geluk en toeval.Het maakt de camera gemaakt van de beautycase een mooie metafoor voor het werk van Garzaro en vat zijn paviljoen goed samen; ‘beauty is in the eye of the beholder’.
Soms kan het introductiebordje het werk tekort doen. Dat overkwam mij bij Anna Lenartowska die ook aan de afdeling Fotografie afstudeert. Ik haak af bij zogenaamd poëtische zinnen als ‘its (het project) existence is soaked in unflavoured mushroom soup (…)’ Cleane beelden die je van je stuk brengen door maffe nachtmerrieachtige grapjes. Om tot een beeld te komen is het lichaam een belangrijk, maar verborgen onderdeel van haar installaties. Zo zien we benen op een verhoginkje onder een groot vel papier uitsteken. Wie beter kijkt ziet dat de benen samen met de sokkel in panty’s zijn gestoken. Dat maakt dat het beeld je nieuwsgierig maakt naar dat wat nog meer is ingepakt en verhuld blijft. Dezelfde nieuwsgierigheid wekt de foto op van een vrouw die we op de rug kijken, maar waarop tegelijkertijd een deel van iemands voorkant geprojecteerd wordt. De beelden die Lenartowska maakt, trekken je mee een dromerig verhaal in. Zijzelf verwoordt het als volgt: ’My work can be seen as the poetry of a forced life.’ Zonde, want met zo’n zin maakt ze in een klap haar zo sprekende werk overbodig.
Als laatste nog een paar woorden over het werk van Pieter Meijers, die afstudeert aan DOGtime. Voordat je iets ziet, hoor je voornamelijk veel herrie. Je denkt dat er buiten aan de Zuid-as gebouwd wordt. Dan zie je een witte hoekmuur waar je achteloos langs loopt. Vervolgens stuit je op een scherm met een plattegrond van de ruimte en een bedieningspaneel. Als je aan de stick en tandwiel draait, zie je een rood figuur bewegen door de ruimte. Verrek, dat figuurtje heeft dezelfde vorm als die muur. Niet veel later valt het kwartje pas echt: de muur kan bewegen en beweegt ook echt door de ruimte.
Het werk van Pieter Meijers heeft veel in zich, niet alleen de drie belangrijke elementen tijd, ruimte en beweging, waar je tijdens je kunstopleiding mee doodgegooid wordt, maar ook de kaders waarin wij denken, ons bewegen en waarin wij vormgeven. Hoe dat ons perspectief bepaalt en ook de inspanning die het vraagt om dat te veranderen.
Ik probeer me voor te stellen hoe dit werk eruit had gezien in ‘het glazen paviljoen’. Het grappige is: het werk wordt er niet anders of beter van. Het werk creëert zijn eigen plek, onafhankelijk van een bepaalde ruimte. Dat maakt dit werk zo sterk. Het is onafhankelijk van ruimte omdat het zijn eigen ruimte maakt, deze tegelijkertijd kadert en ontkadert. Zoveel kan een witte muur vertellen.
Pieter Meijers At least it provides you with a sense of being in control (2019) Foto Chantal Maschke
Werk van Enrico Garzaro in Het Glazen Paviljoen Foto Chantal Maschke
Werk van Enrico Garzaro in Het Glazen Paviljoen Foto Chantal Maschke
Werk van Anna Lenartowska Foto Chantal Maschke
